Stereorama – Iz starih riznica

Najpre ćemo čuti odlomak iz opere Tamerlan, ariju Zli, što tvore rat. Ovo delo Hendl je napisao za Kraljevsku muzičku akademiju za svega 20 dana, u julu 1724. godine. Premijera je bila 31. oktobra iste godine u Kraljevskom teatru u Londonu. Po nekim muzikolozima, uloga Bajazita je prva velika tenorska uloga u istoriji opere.

Opera ili pastorala Acis i Galatea prvo je Hendlovo dramsko delo na engleskom jeziku. Objavljeno je 1722. godine. Libreto je napisan prema Ovidijevim Metamorfozama i predstavlja priču iz grčke mitologije. Morsku boginju Galateu voli kiklop Polifem, ali ona poklanja srce lepom Acisu. Rasrđeni Polifem ubija Acisa, ali ga Galatea oživljava i uzdiže kao božanstvo.

Iz opere Acis i Galatea čućemo Acisovu ariju Ljubav u njenim očima.

Sledi zatim arija Potpuno pomračenje, iz Hendlovog oratorijuma Samson. Hendl je ovo delo započeo odmah pošto je dovršio Mesiju, 1741. godine. Premijera je usledila tek dve godine kasnije u londonskom Kovent gardenu. Samson je imao najuspešniju prvu sezonu od svih Hendlovih oratorijuma, sa čak sedam izvođenja.

Libreto Hendlove opere Semela je zasnovan na priči iz grčke mitologije, o lepoj tebanskoj princezi. Zbog njene ljubavne veze sa Jupiterom, Junona prouzrokuje Semelinu smrt, ali Jupiter uspeva da spase njihovog novorođenog sina – boga Dionisa. Semela je prvobitno zamišljena kao oratorijum, a u formi opere je premijerno izvedena 1743. godine u Kovent gardenu.

Slušaćemo Jupiterovu ariju iz drugog čina sa nazivom Gde god da pođeš.

U nastavku emisije posvećene tenorskim arijama iz Hendlovih opera i oratorijuma, sledi arija iz oratorijuma Atalija. Delo je premijerno izvedeno 1733. godine u Oksfordu, sa Hendlom za dirigentskim pultom. Libreto je postavljen prema Rasinovoj istoimenoj drami, po biblijskim motivima. Atalija, Jezaveljina kćerka, je okrutna vladarka Judeje, koja je pobila celu kraljevsku porodicu da bi došla na presto i nametnula mnogobožačku veru. Jedini preživeli naslednik kraljevske porodice, međutim, uspeva da povrati vlast. Čućemo ariju sveštenika boga Baala, iz prvog čina oratorijuma.

Hendlov čuveni biblijski oratorijum Izrael u Egiptu premijerno je izveden 1739. godine u teatru Njenog veličanstva u Londonu. Prvobitno trodelan, u kasnijoj verziji oratorijum ima dva dela. Iz drugog dela slušamo tenorsku ariju Neprijatelj je rekao.

Sledi arija Letite sa njom, anđeli iz oratorijuma Jeftaj, poslednjeg oratorijuma koji je Hendl komponovao, pošto mu se u to vreme, 1751. godine, vid znatno pogoršao, što je i zapisao na kraju partiture. Delo se zasniva na priči iz Starog zaveta. Kralj Jeftaj u molitvi Jehovi za pobedu u bici, obećava da će žrtvovati prvo biće koje vidi u povratku kući. Po uspešno okončanoj bici, u povratku ga dočekuje kći Ifida. Iako u biblijskoj priči anđeo spasava Jeftajevu kći, u oratorijumu Ifida sama odlučuje da žrtvuje svoj život i ispuni očevo obećanje.

Potom slušamo ariju Slava u otmenoj duši iz Hendlove opere Partenopa. Premijerno je izvedena 1730. godine u Kraljevskom teatru u Londonu. Opera ima tri čina i komponovana je na italijanski libreto, koji je verovatno prethodno bio predložak za delo Antonija Kaldare. Kraljevska muzička akademija u Londonu je, međutim, odbila Hendlovu operu kao nekomercijalnu. Ovaj izbor Hendlovih arija završava se prvim nastupom tenora u slavnom oratorijumu Mesija. To delo Hendl je napisao u kratkom roku, za svega 24 dana. Mnoge numere iz Mesije se izvode samostalno još od vremena njegovog nastanka, 1741. godine.

Do kraja emisije, članovi ansambla Nju triniti barok će izvesti Hendlovu Trio sonatu u ge-molu, koja u popisu njegovih dela nosi broj 404. Stavovi su Andante, Alegro, Largo i Alegro.

Autor: Danka Dimitrijević