Klavirske metamorfoze - Ostvarenja Majkla Najmana

Majkl Najman je jedan od najznačajinih autora koji su krajem prošlog veka reformisali savremenu klasičnu muziku, stvarajući progresivna i inovativna dela. Pritom, njegova dela ne samo da nisu odbijala publiku koja je pratila klasičnu muziku, već su privlačila i slušaoce koji su slušali druge muzičke žanrove kao što su pop i rok. Barijera između klasične i popularne muzike je srušena, a Najman je kombinacijom najrazličitijih kulturnih elemenata koji su mu bili dostupni, kao što su muzika Persla i Mocarta, rokenrol pedesetih godina, sumerski kvazi-feministički tekstovi i slično stvorio jedinstven i prepoznatljiv eklektični stil.

Rođen u Londonu 1944. godine, Najman je studirao kompoziciju i muzikologiju na Kraljevskoj muzičkoj akademiji i na Kraljevom koledžu. Proučavao je englesku muziku šesnaestog i sedamnaestog veka i tada čestu formu kanona, čije su repetitivno izgrađene kontrapunktske linije kasnije uticale na uobličavanje njegovog individulanog muzičkog jezika. Proučavao je i folklor različitih zemalja, koji je, takođe, bio inspiracija u njegovom stvaralaštvu. Po završetku studija, tokom sredine šezdesetih godina prošlog veka, nije prihvatio avangardnu estetiku koja je dominirala evropskom svaremenom muzičkom scenom i kao rezultat toga, u periodu od 1964. do 1976. godine nije delovao kao kompozitor, već kao kritičar pišući za mnoge publikacije. U osvrtu na stvaralaštvo britanskog kompozitora Kornelijusa Kardjua, prvi put je upotrabio termin minimalizam u cilju analize i opisa muzičkog dela.

Prvi veliki uspeh Najman je postigao 1982. godine muzikom za film Crtačev ugovor Pitera Grinaveja. Nakon toga usledile su mnoge filmske partiture, što je rezultiralo time da je njegova delatnost na polju primenjene muzike zasenila rad na polju opere, kamerne i vokalne muzike.

Pored repetitivnosti, muziku Majkla Najmana karakteriše specifičan instrumentarijum - kombinacija različitih instrumenata sa dirkama, raznih tipova klarineta i saksofona, kao i osobeno oktavno udvajanje u ekstremno visokom i niskom registru.

Autorka emisije: Branka Popović