Aranđelovac – u arheološkim slojevima bogato nasleđe

Na lokalitetu Dvorine, kod Aranđelovca, arheolozi otkrivaju novu stranicu srpske srednjovekovne istorije. Crkva dugačka 27, široka 14 metara, po dimenzijama, načinu gradnje i ukrašavanja prevazilazi vladarke zadužbine tog vremena. Izgrađena je početkom 14 veka, ukrašena živopisom velikih majstora.

„Najverovatnije jednu ovakvu monumentalnu građevinu mogao je podići u vreme svoje vladavine Dušan, možda je već započeo kao kralj, a onda nastavio kao car. Ono što je zanimljivo, ova crkva ima pripratu izjedna zidanu sa brodom. Brod je oslikan, priprata nije oslikana. Dakle nešto se dogodilo i situacija najpre liči na ono vreme, kada se sa naglom smrću cara Dušana bitno menjaju istorijske okolnosti“, rekao je doc. dr Dejan Radičević, rukovodilac istraživanja.

Izgrađena je u srpsko-vizantijskom stilu i do njenog otkrića, verovalo se da takvi hramovi nisu postojali na teritoriji, tada severno pogranične srpske državi. U arheološkim slojevima, bogato nasleđe.

„Imamo veliki broj fragmenata fresaka koje su bile u samoj crkvi i one se sada sve nalaze u Narodnom muzeju u Aranđelovcu, a najlepši, odnosno najbolji i najveći komadi su konzervirani“, istakao je Darko Pavlović, direktor Narodnog muzeja u Aranđelovcu.

Masivni nadgrobni spomenici, pronađeni tokom iskopavanja, potvrđuju moć i bogatstvo pokojnika. Nad ruševinama vladarskog hrama kasnije je formirano groblje, nazvano madžarsko.

„To groblje bi moglo da nastane krajem 16. ili početkom 17. veka, znamo da je to groblje bilo ovde u 18. veku i negde do polovine 19. veka“, rekao je Vladan Milivojević, kustos Narodnog muzeja u Požarevcu.

Sledi dosta posla za zaštitare, konzervatore, arhitekte, u otkrivanju preciznijih detalja raskošne građevine. Aranđelovac i Srbija dobili su novo dragoceno svedačonstvo o do sada nepoznatoj zadužbini Nemanjića.