Drevna „izgubljena“ prestonica Kmerskog carstva otkrivena ispod kambodžanske prašume

Arheolozi i istoričari znaju za njeno postojanje već decenijama, ali nisu mogli da pronađu tačnu lokaciju drevnog grada.

I novoj studiji analizirani su rezultati ambicioznog dugogodišnjeg istraživanja međunarodnog tima, koji tvrdi da je sprovedena najbolja pretraga i identifikacija rane kmerske prestonice.

Istraživanje je sprovedeno koristeći laserski skener (lidar) iz vazduha. U sadejstvu sa tim sprovedena je terenska pretraga, pa je tako mapirana široka urbana mreža koja datira iz 9. veka, a nalazi se na platou Pnom Kulen, severoistočno od Angkora, kasnijeg glavnog i dominantnog grada imperije.

„Planinskom regionu Pnom Kulenu je do danas posvećeno veoma malo pažnje. Čitavo područje nedostaje u arheološkim mapama, izuzev veoma malo informacija o ostacima nekih ciglanih hramova“, istakao je predvodnik studije i arheolog Žan-Baptist Ševans.

Istraživačni poduhvati počeli su 2012. i trajali su do 2017. godine, a tokom njih tim je prvo obavio seriju pretraga „lidarom“ iz vazduha, čime je sastavljena veoma detaljna mapa hiljada novootkrivenih arheoloških objekata, koji ranije nisu primećeni zbog bogate džungle.

„Drevno Kmersko carstvo prilagođavalo je reljef sebi, oblikujući prirodu na velikim razmerama, praveći jezera, rezervoare, kanale, puteve, hramove, polja pirinča...“, rekao je Ševans za Njuzvik.

Zahvaljujući nadgledanju iz vazduha, tim je bio u stanju da vidi kroz nivoe vegetacije i prljavštine koja je skrivala Mahendraparvatu, otkrivajući složenu urbanu mrežu, koja je imala strukturu rešetke, sa dve podudarno postavljene linearne osovine.

Čitav grad se prostirao na površini od 50 kvadranih kilometara.

„Veliki broj sadržaja, poput brana, rezervoara, hramova okruženih zidinama, odvojena naselja za stanovanje, kao i prostrana carska palata, pokazuju složeni urbanistički plan“, objašnjavaju istraživači.

Uprkos ogromnom inženjerskom trudu i ulaganju, grad nije dugo preživeo. Kmersko carstvo preselilo je svoj centar u novu prestonicu – Angkor, najverovatnije zbog boljih uslova za uzgajanje hrane, kao i manje izazovnog reljefa i okoline.