Potera za diktatorom modernih vremena

Početkom 1920. godine Čaplin je sa prijateljima ‒ legendama nemog filma ‒ Meri Pikford i Daglasom Ferbenksom formirao kompaniju „Junajted artists" kroz koju su realizovali sopstvene filmove. Prvi film koji je režirao u toj kompaniji bila je Parižanka iz 1923. godine sa Ednom Pervajans u glavnoj ženskoj ulozi, zvezdom nemih filmova, koja je postala Čaplinova glavna junakinja u 34 filma.

Iz tog perioda najpoznatiji film mu je Potera za zlatom iz 1925. godine, u kome je trebalo da bude inkarnacija jednog od onih usamljenih tragikomičnih tragača za srećom koji veruju da će sami uspeti čak i tamo gde se niko ne nada iznenađenju. Zahtevi koje je sam sebi postavio u ovom filmu prevazilaze po mnogo čemu ono što se viđalo u ranijim delima. Film je otvoren, jednostavan, prirodan, smešan, tužan, na svoj način dramatičan, ali ispunjen traganjem za lepotom i tugom našeg sveta.

Tri godine kasnije, zvučni film je napravio revoluciju u filmskoj industriji a Čaplin je sa zvukom radio na svoj, jedinstven način ‒ ignorisao ga je. Snimio je film Cirkus ‒ za koji mu je Akademija dodelila specijalnog Oskara na prvoj ceremoniji dodele nagrada. Kasnije je usledio film Moderna vremena, u kojem nema toliko sentimentalnosti kao u drugim filmovima, ali je zato celovitiji, dublji i misaoniji. Prožet je naivnim, divnim i uzbuđujućim humanizmom, uz stalno insistiranje da čoveka ne smemo ostavljati lišenog njegovog osnovnog smisla življenja. Čaplin u tom filmu bolno doživljava neprekidno odbacivanje svog glavnog junaka, njegovu nemogućnost da se integriše sa društvom i potvrdi svoje iluzije. On smatra da i u savremenom svetu moramo naći mogućnosti za afirmaciju, potrebu za slobodom i srećom.

Veliki diktator, film nominovan za Oskara, posle kojeg je dodirnuo nebo i postao najslavnija ličnost na svetu, od 1940. godine, od kada se pojavio, dovodio je estetičare i kritičare u dilemu ‒ da li je pamflet ili umetničko delo, ili i jedno i drugo. Svi su se složili da je to spontana reakcija na strah od nacizma i svega onoga što donosi rat, i sada, posle šest decenija i svih studija koje su u međuvremenu napisane o Hitleru, ne zastareva, već naprotiv, stiče veliku popularnost kod novih generacija. Ovo je značajan film u Čaplinovom opusu, visoki domet do kojeg je dosegnula filmska satira između dva rata i umetnička forma koja svojim nadahnutim izrazom prevazilazi svoje vreme. Čaplin je umeo da se na kreativan način distancira od nasilja i sačuva svoju ljudsku i stvaralačku autonomnost.

Čarli Čaplin nije bio samo glumac, režiser i scenarista u svojih skoro osamdeset filmova već je i komponovao neke pesme kao što su Smile, Eternally i This is my Song.

Zbog sumnji da je bio simpatizer komunista, veliki umetnik nikada nije postao američki građanin, iako je veći deo života proveo u Sjedinjenim Državama. Umoran od političkih kontroverzi, napustio je Ameriku 1952. godine i otišao u Švajcarsku, gde je, daleko od slave i nesreće koja ga je zadesila, objavio memoare.

Godine 1972. vratio se u Ameriku posle tzv. crvenog straha i počastvovan nagradom Akademije za velikog komičara, glumca i divnu osobu, dokazao da je veliki umetnik. Umro je nekoliko godina kasnije u dubokoj starosti, a njegovi filmovi i dalje zasmejavaju generacije širom sveta.