Priče iz Narodnog muzeja u Beogradu ‒ Sava Šumanović

Rođen je 1896. godine u Vinkovcima. Gimnaziju je pohađao u Zemunu, gde počinje da se interesuje za umetnost, a u Zagrebu upisuje Višu školu za umjetnost i obrt. Tu školu završava sa najboljim ocenama 1918. g. Tada počinje i javno da izlaže svoja dela. 

Godine 1920. odlazi u Pariz, gde će pohađati časove kod svetski poznatog likovnog pedagoga Andrea Lota. U Parizu se družio sa Rastkom Petrovićem, Modiljanijem, Maksom Žakobom i drugim umetnicima.

Iz Pariza Šumanović donosi kubizam. Istražuje kubistički stil, ali mu se nikada ne predaje potpuno. Tada nastaju i njegove čvrste i snažne konstrukcije koje se čine kao da su jače od stena.

I upravo na slici Pastirica (koja je nastala 1924. godine u slikarevoj 28. godini a čuva se u Narodnom muzeju u Beogradu) možemo pronaći postkubističko lomljenje skulpturalno teških masa kombinovano sa planinskim predelom. Sava je na sasvim nov vizuelan način predstavio jednu svakodnevnu temu, dodavši joj određenu notu sete i mašte.

Konzervativna sredina u Zagrebu nije ga prihvatila i zato ponovo odlazi u Pariz.

Slika koja mu je donela ogromnu slavu, naročito u Francuskoj, jeste Doručak na travi, naslikana 1927. godine i inspirisana istoimenim delom Kloda Monea. Pesma francuskog pesnika Artura Remboa Pijani brod, ali i Žerikoova slika Splav meduza, nadahnuli su ga da uradi sliku Pijana lađa za sedam dana i sedam noći neprekidnog rada.

Umoran od teških uslova života, rada i loših kritika, vraća se u Šid 1928. godine. U Šidu slika sremske pejzaže. Njegovu samostalnu izložbu u Beogradu kritičari su veoma pozitivno ocenili. Novac od prodaje slika omogućio mu je da ponovo ode u Pariz. Tu nastaju značajne slike: Luksemburški park, Crveni ćilim, Most na Seni. Ta dela karakteriše poetski realizam i umereni koloristički ekspresionizam. Po povratku u Šid (1930) slika lokalne pejzaže i aktove. Tri godine radi na ciklusu „Šiđanke", a kasnije i na ciklusu „Beračice", posvećenom berbi grožđa.

*Kustos Marina Pejović