Analiza DNK otkriva kako su mačke promenile ćud

Danas je poznato pet podvrsta divlje mačke Felis silvestris. Njihovi skeleti izgledaju potpuno isto i ne razlikuju se od savremene domaće mačke. Zbog toga je na prvi pogled nemoguće odrediti koja je od tih podvrsta baš ona koja je u dalekoj prošlosti pripitomljena. Paleogenetičar Klaudio Otoni i njegove kolege sa Univerziteta u Levenu i sa Kraljevskog belgijskog instituta prirodnih nauka potražili su odgovor na to pitanje u genetičkom kodu. Ispitali su više od 200 mačaka, analizirajući DNK iz kostiju, zuba, kože i kose. Reč je o ostacima starim između 100 i 9.000 godina, pronađenim na arheološkim lokalitetima na Bliskom istoku, u Africi i Evropi.

Analiza DNK otkrila je da sve domaće mačke potiču od afričke divlje mačke ili Felis silvestris lybica, podvrste divlje mačke čije je stanište u severnoj Africi i na Bliskom istoku. Mačke su pre oko 10.000 godina pripitomili ratari na Bliskom istoku. Verovatno je do toga došlo tako što su prve poljoprivredne naseobine privlačile brojne glodare a oni divlje mačke. Ratari su prihvatili mačke jer su štitile useve od štetočina. S vremenom je odnos ljudi i mačaka postajao sve bliži i na kraju je doveo do pripitomljavanja divlje mačke.

Prilikom seoba ratari su vodili sa sobom i pripitomljene mačke. Kasnije su se preko Egipta, trgovačkog centra starog veka, mačke raširile duž Evrope i drugih delova sveta. Preko egipatskih trgovačkih brodova, gde su ih koristili za borbu protiv štetočina, mačke su stizale u brojne krajeve jugoistočne Azije, Afrike i Evrope. Kosti mačaka sa egipatskim natpisima pronađene su čak na teritoriji Vikinga u blizini Baltičkog mora.

„Međutim, još nije jasno da li egipatska domaća mačka potiče od mačaka uvezenih sa Bliskog istoka ili se u Egiptu dogodilo odvojeno, drugo pripitomljavanje", kaže Klaudio Otoni. On veruje da će to pokazati dalje istraživanje.