Diplomatski odnosi Srbije i Španije

U novembru 2016. godine, u Madridu, srpski i španski državni arhiv potpisali su Memorandum koji predviđa saradnju u vidu razmene stručnjaka u oblasti istraživanja i razmene kopija arhivskih dokumenata i naučnih publikacija.

Prošlo je sto godina od predaje akreditovanih pisama Dragomira M. Jankovića, srpskog poslanika u Madridu, španskom kralju Alfonsu XIII, što se smatra zvaničnim uspostavljanjem diplomatskih odnosa dveju kraljevina. Tokom ratnih razaranja stradali su i arhivski dokumenti. S tim u vezi u Arhivu Srbije se o srpsko-španskim vezama nalazi relativno mali broj dokumenata šturog sadržaja, na osnovu kojih je moguće uspostaviti tek neku vrstu isprekidane hronologije tih odnosa, istakao je za Internet portal RTS-a dr Miroslav Perišić, direktor Arhiva Srbije.

O podršci teritorijalnom integritetu Srbije, kao i planovima u sferi ekonomije i kulture, govorio je i španski ambasador Migel Fuertes Suarez.

Španiju smo u Srbiji upoznavali preko književnosti i pozorišnih komada koji su izvođeni kod nas. Vrednost Servantesovog „Don Kihota" isticao je daleke 1784. godine Dositej Obradović u svojim „Savetima zdravog razuma" i kasnije, polovinom 19. veka, o tom delu pisao je u „Srpskim novinama" i Jovan Sterija Popović.

Enrike Kamaćo Garsija, direktor Instituta „Servantes", rekao je da između Srbije i Španije postoje čvrste kulturne veze, o čemu svedoči otvaranje Instituta 2004. godine, a one ne bi bile moguće bez izuzetne podrške Filološkog fakulteta i Katedre za iberijske studije u Beogradu i Filozofskog fakulteta u Kragujevcu, ali i pomoći drugih institucija.
Severiano Fernandez Vinsente, direktor španskih državnih arhiva, govorio je o uspostavljanju saradnje sa Arhivom Srbije i obeležavanju stogodišnjice Prvog svetskog rata, u kome je Španija kao neutralna zemlja učestvovala u humanitarnim misijama pomažući srpskim zarobljenicima u Austrougarskoj.

Na izložbi „Kraljevina Srbija i Kraljevina Španija" predstavljena su dokumenta iz fondova i zbirki Arhiva Srbije i Nacionalnog istorijskog arhiva Španije, među kojima su: ukazi o imenovanju i odlikovanju srpskim i španskim ordenima, trgovinski ugovor, izveštaji diplomatskih predstavnika, notifikacije, pisma, prevodi španskih dela, fotografije, pozorišni plakati, knjige, novinski članci... Osim dokumenata putem kojih se može pratiti razvoj kulturnih i diplomatskih veza između Srbije i Španije, na izložbi je posebna tematska celina posvećena srpsko-španskim odnosima tokom Prvog svetskog rata. Na samom početku ratnih zbivanja, 1914. godine, Ambasada Kraljevine Španije u Beču preuzela je zaštitu srpskih državljana u Austrougarskoj, a putem dokumenata na izložbenoj postavci moguće je sagledati stanje interniranih i zarobljenih Srba u Austrougarskoj i mere koje su tim povodom preduzimali diplomatski predstavnici Kraljevine Španije u cilju njihove zaštite. Osim toga, naučna i šira javnost prvi put je bila u prilici da se na ovoj izložbi upozna sa delatnošću novinarke i književnice Anhele Graupere, koja je boravila tokom Prvog svetskog rata u Srbiji kao bolničarka u misiji Crvenog krsta, a kasnije objavila uspomene u kojima je opisala svoj boravak u Srbiji i angažovanje u Prvom svetskom ratu. Autori izložbe su: Jelica Reljić, dr Ljubinka Škodrić i Aleksandar Marković.